Kitap İncelemesi - 16: Kuşlar Da Gitti - Yaşar Kemal

Kuşlar Da Gitti 

Yaşar Kemal

Kapak Resmi: Abidin Dino

Yapı Kredi Yayınları

79 Sf.

Yazar Hakkında: Osmaniye'nin Kadirli ilçesine bağlı Hemite köyünde 1926 yılında dünyaya gelen Yaşar Kemal (Kemal Sadık Gökçeli), yaşamı boyunca çeşitli eserleriyle edebiyat dünyamıza ışık tutmuştur.

Ortaokulu son sınıfken terk etmek zorunda kalan yazarımız ırgat katipliği, öğretmen vekilliği, kütüphane memurluğu, arzuhalcilik ve traktör sürücülüğü gibi çeşitli işler yaptı. 1952'de ilk öykü kitabı "Sarı Sıcak"ı, 1955'te ise bugüne dek 40 dile çevrilen romanı "İnce Memed"i yayımladı. 

Eserlerinde okuyor değil de izliyormuş izlenimi veren betimlemeleri, şiirsel ve destansı anlatımıyla Yaşar Kemal, Türk ve dünya edebiyatının en önemli isimlerinden biri haline geldi ve dünya çapında Cino Del Duca, Frankfurt kitap fuarı Barış Ödülü'nün de bulunduğu çeşitli ödüller kazandı. Aynı zamanda  Légion d'Honneur nişanı Commandeur payesini aldı.

Geçtiğimiz Şubat aynının 28'inde kaybettiğimiz yazarımızı saygı, sevgi ve özlemle anıyoruz.

Kitabın konusu: Kitap, İstanbul Florya'da yakaladıkları kuşları, "Azat buzat beni cennet kapısında gözet." diyerek cami, sinagog ve kilise kapılarında satmayı meslek edinen çocukların başından geçenleri konu alıyor.

Eski bir İstanbul geleneği olan kuş azat etme, kuş satıcıların renkli renkli kuşları yakalayıp bir kafese koymaları ve belli bir para karşılığında onları özgür bırakmalarıdır. Gökyüzüne salınan her kuşun, onu azat eden kişiyi cennet kapısında bekleyeceği söylenir. 

Türkiye'nin başka şehirlerinden çeşitli sebeplerle İstanbul'a gelen üç gencin geçimlerini sağlamak için

başvurdukları bu yol, değişen İstanbul ile onlar için birer zorluk haline gelmiştir. Artık kimse kuşları azat etmiyor ve zorlukla aldıkları küçük kafesler kuşlarla dolup taştıkça zavallı hayvanlar işkence görüyordur.

Hırsızlık veya haksızlık yapmadan karnını doyurmanın hayalini kuran bu üç genç, meydanda insanlara yalvarıyor, yakarıyor, kuşların böyle yitip gitmesine vicdanlarının nasıl razı geldiğine isyan ediyorlardır. Ancak çocukların yanlarından geçip giden kalabalık ya onları fark etmiyor, ya da hayvanlara işkence ettiği için onlara kızıyordur.

Çaresizlik ve geçim sıkıntısı bu üç sokak çocuğunu adeta kafese kıstırdıkları kuşlara dönüştürüyor ve bu dönüşüm bir toplumun sosyolojik değişimini yazarın şiirsel anlatımıyla biz okuyucularla buluşturuyor.

Kitap Hakkında: : Yazarın usta kalemi sayesinde kitap olmaktan çıkıp bir film gibi gözlerimizin önünde canlanan bu eser, kullanılan imgeler ile yitip giden bir geleneği yeniden hatırlatıyor. Mekanların tasfiri, karakter analizleri ve halkın tepkisi olayları yaşamıza fırsat verirken, Yaşar Kemal'in birçok eserinde üzerinde durduğu etik değerlere olan saygısı ve merhamet duyguları da bizlere eşlik ediyor. 

Son Söz: Bir halkın kendi değerlerini yitirmesi ve bu denli acıklı değişimi karşısında kuşlar bile dayanamıyor ve bizi terk ediyorlar.

"Belki kuşlar çok derin, eski bir içgüdüyle buraya, o zaman kesilmiş olacak olan şu ulu çınarın üstüne, göğüne uğrayacaklar, bir an duraklayıp bir şeyler arayacak, bir şeyleri anımsamaya çalışacak, beton yığını evlerin üstünde küme küme dolaşacak, konacak bir yer bulamayıp bir uzak keder gibi başlarını alıp çekip gidecekler."

Kitap İncelemesi 15: Stefan Zweig - Satranç.

Satranç

Stefan Zweig

Özgün Adı: Schachnovelle

Çeviren: İlknur Özdemir

Kırmızı Kedi Klasikler

93 Sayfa, Ciltsiz

Yazar Hakkında: Küçük yaşlardan beri kültür ve edebiyat dallarına ilgi duyan Stefan Zweig, 1881 yılında Viyana'da dünyaya gelmiştir. Birçok türde eser veren yazar, içinde bulunduğu siyasi rejimden dolayı çeşitli korkulara kapılmıştır ve eserlerinin yakılmasıyla bu korkular tek tek gerçeğe dönüşmüştür. En sonunda ülkeyi terk eden yazar ve eşi, 1942 yılında Hitler rejiminin bu dünyaya sonsuza dek hükmedeceğine inanarak hayatlarına son verir.

Kitabın Konusu: Nasyonal sosyalizm ve faşizme eleştiri niteliğinde yazılmış bir eser olan Satranç'ta, Gestapo tarafından hiçliğe mahkum edilen Dr. B.'nin yaşadığı işkenceye tanıklık ediyoruz. Viyanalı ünlü Avukat Dr. B., manastırların mal varlığını söylemesi için Gestapo tarafından bir otel odasına hapsedilir. Kamp alanlarında görülen fiziksel işkenceden daha farklısı uygulanıyordur onun üzerinde, Dr. B. hiçlikle sınanıyordur. Aylarca bir otel odasında; bir yatak ve yangın merdivenine bakan bir çift kanat pencereden başka hiçbir şey göremeyen avukat, içinde kaybolduğu yokluğun etkisinde bildiği ne varsa itiraf etmek üzereyken birden bir kitaba rastlar.

Aklını kaybetmemesi ve oyalanacak bir şey bulması için ne pahasına olursa olsun o kitaba dört elle

sarılır. Bu kitabın satranç hakkında olması onu bir anlığına hayal kırıklığına uğratsa da, taşları ve tahtası ve hatta bir rakibi bile olmadan kitabın içinde anlatılan satranç hamlelerini ve oyunlarını defalarca zihninde uygulayarak bu işkenceye direnir.

En nihayetinde içinde bulunduğu otel odasından kurtarılır ve New York'tan Buenos Aries'e giden bir yolcu gemisinde, dünyaca ünlü satranç şampiyonu Mirko Czentovic ile yolculuk yaptığını farkeder.

Olaylar, bu iki insanın aynı satranç tahtasında, çekişmeli bir maçın başlamasına sebep olacak şekilde ilerlemeye başlar...

Kitap Hakkında: Oldukça akıcı bir dille kaleme alınan Satranç, bir zamanlar insanlara dayatılan yanlış rejimlerin ne gibi sonuçlar doğurabileceğini biz okuyuculara Stefan Zweig tarafından sunuluyor. Bir yanda hayatta tek becerisi satranç oynamak olan ukala ve insanların sinirlerini bozan bir adam Mirko ve diğer yanda da tek kurtuluşu o olduğu için satranç oyununa mahkum edilmiş bir avukat ve onların amansız mücadelesi... Dr. B.'nin duvarda asılı takvimdeki harflere bile duyduğu o açlık, aslında kitapların ve yaşamın ne kadar kıymetli olduğunu sizlere bir kez daha hatırlatacak.

Kitabın ilk sayfasını çevirmenizle, kapağını kapamanız arasında geçen o küçük zamanı fark edemeyeceksiniz.

"Bize bir şey yapmadılar - sadece mutlak bir hiçliğe soktular, çünkü dünyada hiçbir şeyin insan ruhu üzerinde hiçlik kadar baskı yapmayacağı bilinir."

Şarkımız:

Hepinize keyifli okumalar.